TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, bugün Sağlık Bakanlığı, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı’nın 2023 bütçeleri görüşülüyor.
Görüşmelerin başında söz alan HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan, bakanlıklara sordukları soruların cevabını alamadıklarını belirterek, “Siz bir süre verdiniz. Bu süreyi de her bir bakana bir hafta olarak ilan ettiniz. Ancak yarın bütçe görüşmeleri bitiyor, bakanlıklardan yalnızca Millî Eğitim Bakanlığı’ndan bana cevap olmayan bir cevap geldi. Bir de çikolata geldi. Bir de Dışişleri Bakanlığı’ndan cevap geldi. O da eksik olarak geldi. Diğer bakanlıkların hiçbirinin cevabı ulaşmadı” dedi. Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz ise Paylan’a “Siz odanızı yeterince kontrol etmiyor olabilirsiniz” cevabını verdi.
2022 yılında 2 bin 239 uzman hekim, bin 955 hekim istifa etti
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın sunumunda; ekrana yansıtılan slaytta yer alan bilgilere göre 2022 yılında 2 bin 239 uzman hekim ve bin 955 hekimin istifa etti. Koca, “Sağlıkta Reform kapsamında almayı planladığımız 85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlamış olacağız” dedi.
Konuşmasına yazar Nurettin Topçu’nun “Merhametin olmadığı yerde insan yoktur” sözleriyle başlayan Koca şu bilgileri paylaştı:
“OECD ortalamasının oldukça gerisindeyiz”
“Başta hekimler olmak üzere sağlık personeli sayısında OECD ülkelerine kıyasla hızlı bir artış göstermemize karşın artan talepler karşısında açığımız hala sürmektedir. Hemşire ve ebe sayımızı daha yüksek bir hızla artırıyoruz; ancak hala OECD ortalamasının oldukça gerisindeyiz. Son 4 yıl özel sektör sağlık harcamaları yüzde 1 oranıyla sabit seyrederken kamu sağlık harcamalarında istikrarlı bir artış olmuştur.
Son 20 yılda kamu cari sağlık harcamasının oranı Amerika’da 2,5 kat, OECD’de neredeyse 1,5 kat artarken, sağlıktaki bütün gelişmelerle birlikte bizde belirgin bir artış olmamıştır. 2023 yılında Bakanlık yatırımlarının kamu içindeki artışına kendi imkanlarımızla inşa ettiğimiz şehir hastaneleri de dahildir.
“Geriye dönüp birçok hususta özeleştiri yapabiliriz”
Dünyanın hiçbir yerinde vatandaşlarımızı yalnız bırakmadık. Salgının kaynağı olan Çin’in Wuhan kentinden vatandaşlarımızı tahliye ederek başladık. Ambulans uçaklarımızla kıtaları aşarak 185 hasta vatandaşımızı ülkemize getirdik. Birçok ülkenin aksine vatandaşlarımıza farklı teknolojiyle üretilen aşı alternatifleri sunduk. Kısa sürede kendi aşımız Türkovac’ı ürettik. Geriye dönüp birçok hususta özeleştiri yapabiliriz. Ancak baştan itibaren bilgiyi-bilimi rehber edinmemiz, güçlü sağlık alt yapımız, vatandaşlarımızın olağanüstü dayanışması ve tüm gücüyle seferber olup birlik halinde hareket eden sağlık çalışanlarımız sayesinde örnek bir küresel salgın yönetimi ortaya koyduğumuza inanıyorum.
Şehir hastaneleri
Bu arada, 4 bin 50 yatak kapasiteli Türkiye’nin en büyük şehir hastanesini iki ay önce başkentlilerimizin hizmetine sunduk. Kamu-özel ortaklığı modeliyle tamamlanan 14 şehir hastanemiz bugün 22.675 yatak kapasitesiyle hizmet vermektedir. Aynı modelle inşaatı devam eden 4 hastanemizle birlikte 5.755 yatak daha ilave edilecektir.
Şu ana kadar genel bütçe kaynakları ile yapılan 6 şehir hastanemiz 6.730 yatak kapasitesi ile hizmet sunmaktadır. Genel bütçe kaynaklarıyla 7 bin 450 yatak sayısına ulaşan 7 şehir hastanemizin yapımı devam etmektedir.
“Hekim artışına hala ihtiyacımız olduğunu ifade etmeliyim”
Sağlık çalışanlarının süreç içinde kayba uğrayan özlük hakları, maruz kaldıkları şiddet olayları, onları gittikçe riskli hastalardan uzaklaştıran malpraktis davaları bu konuda harekete geçmeyi kaçınılmaz hale getirmişti. Sağlık ailemizle birlikte vatandaşlarımızın sağlığını güvence altına almak için yeni bir reform başlatmalıydık. Bu sayede sağlık çalışanlarımıza yönelik şiddet suçları, katalog suçlar kapsamına alındı. İyi hal indirimi kalktı. Yüzde 50 oranında ceza artırımı geldi.
İki yıllıklar dahil yükseköğretim mezunu tüm sağlık çalışanlarının 3600 ek göstergeden faydalanması sağlandı. İntörn hekimler ve diş hekimliği fakültesi son sınıf öğrencilerine yapılan ödemeler asgari ücret düzeyine çıkarıldı. Esas yükü çeken asistan hekimlerimizin aylık nöbet sayıları sınırlandı. Nöbet sonrası izin zorunlu hale getirilerek daha insani bir çalışma ortamı sağlandı. Bununla birlikte bazı branşlarımızda hekim artışına hala ihtiyacımız olduğunu ifade etmeliyim.
“Arındırma ve rehabilitasyon merkezlerini hayata geçiriyoruz”
Geçtiğimiz yılsonunda evlenecek çiftlerde, yeni doğan bebeklerde ise bu yıl mayıs ayında SMA taramasını başlattık. Taramanın başlangıcından bu yana 118 yavrumuza SMA tanısı koyduk. Bağımlılıkla mücadele kararlılığımız sürüyor. Sağlık tesislerimizde Arındırma ve Rehabilitasyon Merkezlerini hayata geçiriyoruz.
“85 yeni personel”
Sağlık çalışanlarımızın sayısı, 777 bini Bakanlığımız bünyesinde olmak üzere 1 milyon 359 bine ulaşmış durumdadır. Buna rağmen, konuşmamın başında da değindiğim gibi, yeni insan kaynağına ihtiyacımız var. Artan talepler karşısında 7 gün 24 saat kesintisiz verilen hizmetlerin çalışanlarımız üzerindeki yükünü takdir edersiniz. Sağlıkta Beyaz Reform kapsamında almayı planladığımız 85 bin yeni çalışma arkadaşımızla, 115 bin ilave personel istihdamı sağlamış olacağız. Bu arada son günlerin önemli bir polemik konusu olan hususa da değinmek isterim. Küresel salgınla birlikte tüm dünyada sağlık personeline artan talep çok değişmiş, önemli oranda sağlık personeli hareketliliği yaşanmıştır. Yıllar içinde başka kurumlara geçmek de dahil istifaen Bakanlığımızdan ayrılan hekim ve uzman hekim sayılarını tabloda görüyorsunuz. Aynı şekilde kamuda yeni göreve başlayan hekim sayıları da görülmektedir. Beyaz reformun hayata geçmesiyle birlikte kamuya dönüşte ani artış olmuştur.
“Hıfzısıhhayı yeniden inşa ediyoruz”
Yerli aşımız Turkovac 22 Aralık 2021 tarihinde Acil Kullanım Onayı almış, ülkemiz, COVID-19 aşısı üretebilen 9 ülkeden birisi olmuştur. Turkovac, gerek hatırlatma dozu olarak, gerek birincil aşı olarak klinik çalışma sonuçları uluslararası bilim dergilerinde yayımlanarak kabul görmüş ulusal aşımızdır. Sayıştay Başkanlığı’nca hesap verme sorumluluğu çerçevesinde gerçekleştirilen denetimler Bakanlığımızdaki eksikliklerin görülmesi ve görülen bu eksikliklerin giderilmesi açısından Bakanlığımızca bir fırsat olarak değerlendirmektedir. Aşı ve biyoteknolojik ürünleri üretmek üzere Hıfzıssıhha’yı yeniden inşa ediyoruz.
“Merhametle hizmet etmekten başka gayemiz yoktur”
Bağımlı hastalarımızın yaşama sarılmasını kolaylaştıracak tam donanımlı Bağımlılık Danışma Arındırma ve Rehabilitasyon (BAHAR) merkezlerini yaygınlaştırıyoruz. Özel çocuklarımızın sağlık temas noktasını oluşturacak Çok Disiplinli Çocuk ve Genç Ruh Sağlığı Merkezlerini (ÇÖZGEM) her ilde açıyoruz. Binlerce kişiye yeni istihdam oluşturacak, yerli ve milli sağlık teknolojilerinin merkezi halini alacak Sağlık Vadisi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”