Esenboğa Havalimanı’nın işletilmesi için yapılacak ihalede 6 grubun şartname aldığı bunlardan TAV, Cengiz, Limak ve Kalyon’un teklif vermeye hazırlandığı öğrenildi. İhale yarın yapılacak.
AKP, iktidar olduğu 20 yılda ülke tarihinin en çok özelleştirmeye imza atan partisi oldu. Özelleştirmede rekorlar kıran AKP, özelleştirme uygulamalarında farklı yöntemleri kullanarak piyasacı politikalarına tam gaz devam ediyor.
2004 yılında düzenlenen yap-işlet-devret yöntemiyle gerçekleştirilen ihale ile Ankara Esenboğa Havalimanı’nın iç ve dış hatlar işletme hakkı, 2025 yılına kadar Akfen-Tepe Ortak Girişimi olan TAV’a geçmişti. Bu ihale sonrasında, iç ve dış hatlar terminalleri yenilenmişti. Geçen sürede TAV’ın hisse yapısında da değişiklik olmuş ve şirketin yüzde 46,12’lik hissesi Fransız Groupe ADP’ye geçmişti.
Dolayısıyla, Erdoğan’ın zaman zaman yap-işlet-devret yöntemiyle özelleştirmeleri savunmak için kullandığı “sonunda kamuya kalacaklar” argümanının geçerli olmadığı görülüyor. Devredilen işletme hakları çoğunlukla yenilenen ihalelerle özel sektörde kalmaya devam ediyor.
Cengiz, Limak ve Kalyon teklif vermeye hazırlanıyor
Ankara’daki Esenboğa Havalimanı’nın kapasite artırımına yönelik ilave yatırımların yapımı ile iç ve dış hatların, CIP, genel havacılık terminalleri ve mütemmimlerinin işletme haklarının kiralanması amacıyla ihale düzenleneceği daha önce duyurulmuştu.
Ekonomim yazarı Kerim Ülker, bugünkü köşe yazısında 6 grubun şartnameyi aldığını bunlardan 4 şirketin teklif vermeye hazırlandığını belirtti. Buna göre şartname alanlar, Esenboğa’yı işleten TAV’ın yanı sıra Kalyon, IC İçtaş, YDA Grubu- İspanyol Ferrovial, Limak ve Cengiz. Şartnameyi alıp teklif vermeye hazırlananlar ise TAV, Cengiz, Limak ve Kalyon.
İhaleye çok az süre kala bu şirketlere yenileri eklenebileceği belirtilirken, bazılarının da çekilebileceği ifade edildi. Şartnamede son düzlükte zeyilname yayımlanarak değişimler yapıldığı anlaşıldı.
Pandemi sürecinde yolcu sayısı keskin bir şekilde düşen, geçen yıl 5,1 milyon olan, bu yılın 11 aylık döneminde ise yolcu sayısı 6,4 milyona yükselen Esenboğa Havalimanı, şirketler açısından kritik önemde bulunuyor.
İhale erkene çekildi
Esenboğa, yürütülen süreçle tıpkı geçtiğimiz yıl Antalya Havalimanı’nda olduğu gibi işletme süresinin bitmesinden yıllar önce ihaleye çıkartılıyor. 2027 yılında dolacak işletim süresinden 6 yıl önce Antalya Havalimanı için ihale yapılmıştı.
Ankara Esenboğa Havalimanı’nda da benzer biçimde işletme süresinin dolmasına 2,5 yıl kala ihale yenilenecek.
İşletme sürelerinin dolmasından yıllar önce ihaleye çıkılması soru işaretleri yaratırken, bu durumun ekonomik açıdan sıkışan hükümetin gelir elde etme çabasından kaynaklandığı yorumları yapılıyor.
‘Adrese teslim ihale mi?’
Ekonomim yazarı Kerim Ülker’in işaret ettiği bir diğer konu ise ihale şartnamesinin “adrese teslim” hazırlandığı yönündeki kuşkuları arttırıyor. Şartnamede, ihaleye katılacak olan şirketlerin 2017, 2018 ve 2019 yıllarında zarar etmemiş olması isteniyor. Yani son 3 yıl değil, ondan önceki 3 yılın şartnamede sorgulanması kafalarda soru işareti doğuruyor.
Şartname 10 Kasım’da açıklandı. İlk başta teklif verecek şirketin son 5 yıl içerisinde yıllık 25 milyon yolcu ortalaması olan uluslararası bir havalimanını işletme şartı konuldu. Bu işletme türlerinde yüzde 51 olan ortaklık payı geçtiğimiz hafta DHMİ tarafından zeyilname ile değiştirilerek yüzde 40’a çekildi. Burada amaç ihaleye katılımı artırmaktı. Örneğin Cengiz Holding, ilk şartnameye uygun değildi. Zira İstanbul Havalimanı’ndaki ortaklığı yüzde 45 oranında. Rakam aşağıya çekilerek ‘rekabeti artırmak’ gerekçesi ile ihaleye bir katılımcı daha eklenmiş oldu.