TURGAY YILDIZ
Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre normalin tanımı: Kurala uygun, alışılagelen, olağan, düzgülü, aşırılığı olmayan, uygun. Peki “yeni normal” ne demek?
Covid-19 belasının ardından pandemi süreciyle birlikte ne zaman başladığı kestirilemeyen bir sorunun, ne zaman biteceğini bilemediğimiz zaman dilimindeki aralığın adı “yeni normal” oluverdi. Alışkanlıklarımızı alt üst eden, kurallarla ve yasaklarla dolu, korkularla giydirilmiş kaygılarla tedirginleştirilmiş, belirsizliğin adı yeni normal. Artık hiç bir şey eskisi gibi olmayacak!
Diyete başlayanlar, uygulayanlar ya da niyet edenler bilir. Başlangıç tarihi ilk Pazartesi’dir, bitiş tarihi özlemle beklenir ve kutlaması o diyetin katmerli bozulmasıyla gerçekleşir. Bir ibadet olarak oruç ise nefsin terbiye edilmesi için ruh ve beden ikilisinin girdiği “ilahî kamp” gibidir. Diyette de oruçta da niyet önemlidir. Yani diyeti ne için yaptığın, orucu ne için tuttuğun…
Yeni normali nasıl anlamamız gerekir? Çünkü aşağı yukarı tüm dünya ekonomisini temellerinden sarsan ve bu sarsılmaya bağlı yeni anlayış, kavrayış ve projeksiyonlar barındıran “yeni normal” bizi istemediğimiz ama maruz kaldığımız bir gerçekliğin kurbanı yapacak. Sermayenin dolaşımı da, ürünlerin servis edilişi de, zamanın kavrayışı ve kullanımı da değişecek ve bu toplamın kültürler içi ve kültürler arası etkileşimi de yaşantımızı kaçınılmaz olarak etkileyecektir. Bunları görmeye başladık ve daha büyük ölçekte de göreceğiz.
Bir şeyin olağanlaşması, alışılageldik olması için sürekli ve tutarlı olması beklenir. Siyasetin cambazlı dünyası acaba yeni normali kendisi için nasıl tanımlayacaktır? Dün denilenin bu gün inkar edildiği, inkar edilmek üzere verilen sözün tutulmayacağının sürpriz olmadığı bir düzlemde yeni normal olsa olsa “yeni anormal” olabilir. Bizi şaşırtmayan ahlaksız davranışların, bizi şaşırtması için ahlaklı davranışa dönüşmesi gerekmez mi? Bu durumda iç ve dış siyasetin eyleyicilerinden ahlaklı ve tutarlı olmalarını beklemek en doğal “yeni normal” beklentimizdir. Tutarsızlığı yaşam biçimi, ilkesizliği ilke edinmiş siyaset esnafına duyurulur. Her siyasetçinin böyle olduğunu düşünmenizi istemem, olanlar aynaya baksınlar, olmayanlar da aynayı herkesin bildiği o kişilere ellerindeki aynayı tutsunlar. Bilirsiniz ayna görmez gösterir.
İhtiyacımız olan aynanın sırlı, aynayı tutanın vicdanlı, hesap soranın kararlı, hesap verecek kişi ya da kişilerin de ayna önünde oluşudur.
