Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), İsrail-Filistin çatışması gündemiyle acil toplantı düzenledi.
Birleşip Arap Emirlikleri ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 90’dan fazla ülkenin eş sunucusu olduğu karar tasarısı, düzenlenen acil oturumda oylandı.
İngiltere “çekimser” oy kullanırken, diğer 13 üye “evet” oyu kullandı. Tasarıyı yalnızca ABD veto etti.
TASARI NE İÇERİYORDU?
BM Genel Sekreteri Guterres’in, BM Şartı’nın 99. maddesini işleterek Konseye gönderdiği mektuba atıfta bulunulan karar tasarısında, Gazze Şeridi’ndeki korkunç insani durum ve Filistin halkının çektiği acılara işaret edilerek, tüm sivil toplumların korunması gerektiği belirtiliyordu.
Acilen insani ateşkes çağrısı yapılan karar tasarısında, tüm taraflara, özellikle sivilleri koruma konusunda uluslararası hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapılıyordu.
Karar tasarısında, tüm esirlerin acilen ve koşulsuz serbest bırakılması ve insani yardıma erişim sağlanması talep ediliyordu.
FİLİSTİN BM DAİMİ TEMSİLCİSİ MANSUR SÖZ ALDI
Filistin’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, BM Güvenlik Konseyi’nde düzenlenen acil Gazze oturumundaki konuşmasında İsrail’in yalanlarla Gazze’de savaşı yürüttüğünü ve Güvenlik Konseyi üyelerini kandırdığını söyledi. Mansur, “Yeter artık. Sizinle oyun oynuyor. Uyanıp gerçeği olduğu gibi görmelisiniz. İki ay süren insanlık dışılaştırma, yalanlar ve katliamlar İsrail’i anlamanıza yetmiyorsa, daha ne yetecek?” dedi.
Mansur, İsrail’in amacının Gazze’yi yaşanmaz bir yer haline getirerek Filistinlileri en sonunda dışarı sürmek olduğunun altını çizerek, “Bu savaş, Filistin halkını bir ulus olarak sona erdirmeye ve Filistin sorununu yok etmeye yönelik saldırının bir parçasıdır.” ifadesini kullandı.
İsrail’in Gazze’de insanlık suçu işlediğini vurgulayan Mansur, “Hiç kimse bugün Filistin halkına karşı uygulanan dehşeti haklı çıkarmak için 2. Dünya Savaşı’nın dehşetini örnek almamalıdır.” diye konuştu.
‘SAVAŞ SUÇLARIYLA DOLU İNSANLIK DIŞI BİR STRATEJİ’
Konsey’de konuşan Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dmitriy Polyanskiy, İsrail’in Hamas ile varılan “insani ara”dan sonra, ABD’nin desteği ile Gazze’deki kara operasyonunun daha da şiddetli yeni bir aşamasına geçtiğini anlattı.
Polyanskiy, Gazze’deki yıkımın ayrım gözetmeden güç kullanan İsrail’in savaş suçlarını arttırdığına işaret ederek, son günlerde medyaya yansıyan İsrail’in Gazze’deki tünellere deniz suyu pompalama planını da sert bir dille eleştirdi.
“Eğer bu yönde bir adım atılırsa bu bariz bir savaş suçu oluşturacaktır.” diye uyaran Polyanskiy, tünellere basılacak deniz suyunun ayrım gözetmeksizin yapılan bombardımanlardan oralara sığınan çok sayıda sivilin ölümüne yol açabileceğine, uzun yıllar etkisi görülecek şekilde Gazze’nin yeraltı tatlı su kaynaklarını kirleteceğine ve tarımsal toprağı yok edeceğine vurgu yaptı.
Polyanskiy, “Filistinlilerin şiddet yoluyla yerinden edilmesine yönelik sistematik bir strateji şekilleniyor. Bunun yamyamlık mantığı çok basit; Gazze’de yaşamı çekilmez hale getirmek, hatta halka evlerini terk etmek ya da öldürülmek arasında tek seçenek bırakmaktır. Bu, savaş suçlarıyla dolu insanlık dışı bir stratejidir.” değerlendirmesinde bulundu.
‘ZORLA TEHCİR DESTEKLENEMEZ’
ABD’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Robert Wood ise Gazze’de acı çeken sivillerin boyutunun yıkıcı ve yürek parçalayıcı olduğunu belirterek, “İsrail’in uluslararası insancıl hukuka saygı duyması ve operasyonlarını sivillerin zararını en aza indirecek şekilde yürütmesi gerektiğine açıkça inanıyoruz.” dedi.
Wood, bir şehir savaşının ancak siviller korunarak kazanılabileceğini söyleyerek, ayrıca İsrail’in, çoğu daha önce şiddetten kaçan Gazze’nin güneyindeki sivillerin kitlesel olarak yerinden edilmesinden kaçınması gerektiğine işaret etti.
Gazze’de yerlerinden edilen sivillerin, koşullar izin verir vermez evlerine dönme fırsatına sahip olmaları gerektiğini vurgulayan Wood, “Gazze topraklarında kalıcı bir yerinden edilme veya azalma olmamalıdır. ABD, hiçbir koşulda Filistinlilerin Gazze veya Batı Şeria’dan zorla tehcir edilmesini desteklemez.” şeklinde konuştu.
ABD VETO ETTİ: GEREKÇE HAMAS’IN KINANMAMASI
ABD, BMGK’de Gazze’de acilen insani ateşkes talep edilen karar tasarısını veto etti.
Acilen insani ateşkes çağrısı yapılan karar tasarısında, tüm taraflara özellikle sivilleri koruma konusunda uluslararası hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapılıyordu.
Karar tasarısında, tüm esirlerin acilen ve koşulsuz serbest bırakılması ve insani yardıma erişim sağlanması talep ediliyordu.
ABD’nin BM Daimi Temscilisi Robert Wood, karar tasarısında Hamas’ın kınanmadığını, bazı konsey üyelerinin bu konuda sessiz kalmasının kabul edilemez olduğunu belirtti.
GUTERRES: GAZZE HALKI UÇURUMUN EŞİĞİNDE
BM Genel Sekreteri Guterres, Gazze’deki insani yardım sisteminin çökme riskinin çok yüksek olduğunu belirterek, “Bunun sonuçları çok yıkıcı olur” uyarısında bulunmuştu.
“Gazze halkı uçurumun eşiğinde.” diyerek, uluslararası toplumun bu işkenceye son vermek için elinden gelen her şeyi yapmak zorunda olduğunu bildiren Guterres, “Konseye acilen insani ateşkes için baskı yapmak, sivilleri korumak ve hayat kurtarıcı insani yardım sağlamak için her türlü çabayı sarf etmeleri için ısrar ediyorum. Dünyanın ve tarihin gözleri üzerimizde. Artık harekete geçme zamanı.” demişti.
BM ŞARTI’NIN 99. MADDESİNİ DEVREYE SOKMUŞTU
Guterres’in 6 Aralık’ta Gazze Şeridi için BM Şartı’nın 99. maddesini devreye sokmasının ardından BM Güvenlik Konseyi acil toplanma kararı almıştı.
Güvenlik Konseyi başkanlığını yürüten Ekvador, toplantının bugün ABD’nin New York kentinde BM Genel Merkezi’nde yerel saatle 10.00’da başlayacağını duyurmuştu.
KAYNAK: A.A
