Borsa’ya 10 milyar TL’lik kaynak aktarımı anlamına gelen hisse senedi oran artışının aracı kurum ve Portföy Yönetim Şirketlerinin önerisiyle yapıldığı konuşuluyor.
sol.org’un özel haberine göre; 6 Şubat’ta yaşanan depremler sonrası iki günlük sert düşüşün ardından tartışmalı bir şekilde kapatılan borsanın yeniden açılmasının hemen öncesinde gelen Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) düzenlemesi dikkat çekti.
Gece Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmelik değişikliği ile Bireysel Emeklilik Sistemi’ndeki Devlet Katkısı fonlarının içeriğinde değişikliğe gidildi. Devlet Katkısı fonlarının portföy yapısında daha önce en az yüzde 10 en fazla ise yüzde 30 hisse senedi bulunabilirken yeni düzenleme ile bu fonlara en az yüzde 30 hisse senedi taşıma zorunluluğu getirildi. Böylece borsada yeniden açılış öncesinde bir çöküşün önüne geçilmeye çalışılıyor.
Bugün itibariyle bireysel emeklilik fonlarında bulunan 394,5 milyar TL’nin 51,3 milyar TL’si Devlet Katkısı fonu. Burada fonların yeni yönetmelik gereği yüzde 20’lik hisse senedi ya da Borsa Yatırım Fonu oranı artışı borsaya 10 milyar TL’lik yeni kaynağın 10 gün içerisinde aktarılması anlamına geliyor. Geçtiğimiz hafta kapanan ve 15 Şubat Çarşamba günü yeniden açılacak olan borsadaki çöküşü durdurmak üzere aracı kurum ve Portföy Yönetim Şirketlerinin önerisiyle bu düzenlemenin yapıldığı konuşuluyor.
Yapılan yeni bir düzenleme ise bu yüzde 30’luk hisse senedinin en az yüzde 10’unun BIST30, BIST Likit Banka, BIST Banka dışı Likit 10 ve BIST Katılım 30 endekslerine yatırım yapan borsa yatırım fonlarında tutulması gerekliliği. Bu endekslere yatırım yapan şu an sadece Ziraat Portföy’ün Borsa Yatırım Fonları bulunuyor ve toplam büyüklükleri 1,4 milyar lira. Devlet Katkısı fonlarından aktarılacak yaklaşık yüzde 10’luk pay (5,1 milyar TL) ile 10 gün içerisinde bu büyüklük 6,5 milyar TL’ye ulaşacak ve devlet katkısı fonlarında yıllık olarak Ziraat Portföy’e 12,8 milyon TL fon işletim gideri ödenecek.
BES Devlet Katkısı fonlarıyla piyasaya müdahale
BES sistemine katılımcıların yatırdıkları katkı paylarının yüzde 30’u kadar da Hazine tarafından katılımcı adına Devlet Katkısı fonlarına katkı payı yatırılıyor. Ancak devlet katkısı fonlarının tamamına katılımcılar sadece emekli olduklarında sahip olabiliyorlar. 10 yıl sistemde kaldıktan sonra çıkanlar yüzde 60’ını alabilirken ilk 3 yılda sistemden çıkanlar Devlet Katkısı paylarını alamıyor. 3 yıl ile 10 yıl arasında ise yüzde 15 ve yüzde 35 kademeli hak ediş oranları mevcut. Yani aslında Devlet Katkısı fonları katılımcı BES’ten emeklilik hakkına sahip olana kadar kamuya ait.
21 Aralık 2021 tarihinde yapılan kabine toplantısı sonunda TL’deki değer kaybını durdurmak üzere açıklanan önlemler arasında Kur Korumalı Mevduat ile birlikte daha önce yüzde 25 olarak uygulanan devlet katkısı oranın yüzde 30’a çıkarılması da bulunuyordu.
Türkiye Varlık Fonu da devreye sokulacak
Bloomberg tarafından ‘bilgi sahibi’ yetkililere dayandırılan ve bugün yayınlanan habere göre hükümet Türkiye Varlık Fonu (TVF) bünyesindeki Fiyat İstikrarı Fonu aracılığıyla piyasayı desteklemeye hazırlanıyor. Kamu bankaları, varlık fonu şirketleri ve TMSF’nin TVF bünyesindeki bu fona sermaye koyacağı, fonun da bu sermaye ile borsada oynaklığın yüksek olduğu dönemde hisse alımı gerçekleştireceği belirtiliyor. Bloomberg haberinde, bu iddiaya ilişkin Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkililerinin yorum yapmadığı bilgisine de yer verdi.
