Doğrudan 7 milyon çalışanı, dolaylı olarak ise tüm yurttaşları ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında ikinci toplantı sona erdi. İkinci toplantıda masada ekonomik veri ve raporlar bulunuyor. Bu toplantımızda rakam telaffuz edilmediğini belirten Ağar, bir gazetecinin “Türk İş’in kırmızı çizgisi nedir?” diye sorması üzerine “Kırmızı çizgi diye bir şey yok. Kırmızı çizgi lafı boş laf. Biz rakam söylemeyiz” diye yanıt verdi.
Yeni yıla sayılı günler kala milyonların gözü, belirlenecek olan yeni asgari ücrete çevrildi. Yaklaşık 7 milyondan fazla insanı ilgilendiren yeni asgari ücretle ilgili süreç 11 Aralık tarihinde başladı. İlk toplantının ardından taraflar ikinci kez bir araya geldi.
Asgari Ücret Komisyonu’nun ikinci toplantısında işçi tarafını temsilen beş kişilik heyete TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, işveren tarafını temsilen beş kişilik heyete TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, beş kişilik hükümet heyetine ise Çalışma Genel Müdürü Mehmet Baş başkanlığında başladı. Toplantı sona erdi.
RAKAM KONUŞULDU MU?
Türk-İş Mali Genel Sekreteri Ramazan Ağar, toplantı sonrası ilk açıklamayı yaptı.
Toplantıda Bakan Vedat Işıkhan’nın olmadığını da hatırlatan Ağar, “Toplantıda herhangi bir rakam konuşulmadı. Çalışma Genel Müdürlüğümüz başkanlığında gerek hükumetin gerek TÜİK’in gerek maliyenin gerek de işverenlerimizin görüşü alındı. Aynı zamanda asgari ücretle çalışan dört arkadaşımızın görüşleri alındı. Onların geçim şartlarını kendi dilinden duydular. Şu anda bir sonuç yok. Ancak tahmin ediyorum görüşmeler süratle devam edecek. Çünkü yıl sonuna da yaklaştık. Kısa zaman içinde bir mutabakata varılarak bitirilmesini arzu ediyoruz. Ama rakam belirli olmadığından dolayı bir şey söyleme imkanımız yok. Zaten geçim şartları belli. Asgari ücretle çalışan insanların geçinemediği belli. Asgari ücretle çalışan insanların ev kirasını, elektrik, doğal gaz parasını ödeyemediklerini biliyoruz. Bilhassa büyük şehirlerde 10 bin liradan aşağı ev kirası yoktur. Ankara’da 10 bin liraya da ev kirası yoktur. Bunları iyi değerlendirmek lazım” ifadelerine yer verdi.
“BİR SONUCA GİTMEYİ DÜŞÜNÜYORUZ”
Ağar, alım gücünün düşünülerek hareket etmenin gerektiğini belirterek, “İnsanlar haftada bir defa çocuklarla birlikte restorana gidebilecek mi? Bunların mümkün olmadığı görülmekte. Dolayısıyla bunun belirleyicisi hükumet olacak. Hükumetin ve işverenin bu konuda yaklaşımı güzel olursa tahmin ediyorum üçlü mutabakat ile bu sonucu gideririz diye düşünüyoruz. Şu anda mutabakat olur mu olmaz mı demenin anlamı yok. Çünkü ortada bir rakam yok. Bunu detaylı şekilde başkanımızla görüşerek, hükumet yetkilileri ile görüşerek bir sonuca gitmeyi kısa zaman içinde düşünüyoruz” diye konuştu.
“BU HAFTA İÇİNDE TEKRAR BİR ARAYA GELECEĞİZ’
Asgari ücretin en düşük ücret anlamına geldiğini de dile getiren Ağar, “Çalışan insanlarımız örgütlü olmamasından dolayı genelde bütün iş yerlerinde asgari ücretle çalışmaktadır. Biliyorsunuz ülkemizde büyük kayıt dışılık da var. Kayıt dışılığı da konuşmamız lazım. Bu hafta içinde inşallah tekrar bir araya gelerek bu işin sonucuna varmak istiyoruz. Günü belirli değil. Hükumet kendi arasında konuşarak karar verecek. Kısa zaman içinde bilgi verirler diye düşünüyoruz. Asgari ücretin insanlarımızı mutlu edecek bir şekilde sonuçlanmasını diliyorum” şeklinde konuştu.
“İŞVERENLER BİR RAKAM SÖYLEYECEK Kİ BİZ ONA GÖRE DEĞERLENDİRME YAPACAĞIZ”
Asgari geçim için düşündüğü ücret sorulan Ağar, “Biz talep eden kişiyiz. Biz para veren kişi değiliz. Para verenler bir rakam söyleyecek ki biz ona göre değerlendirme yapacağız. TÜRK-İŞ olarak bir para söylediğimiz zaman o fiyatın altına inme şansımız yok. İşveren tarafından ya da hükumet tarafından bir rakam gelmedi. Gelecek ki biz ona ‘evet’ ya da ‘hayır’ diyeceğiz. Kırmızı çizgi diye bir şey yok. Biz rakam söylemeyiz. İşveren diyecek ki, ‘Ben seni bu ücrete çalıştıracağım. Çalışır mısın çalışmaz mısın?’ Biz de diyeceğiz ki, ‘bu ücrete çalışırız, şu ücrete çalışmayız.’ TÜİK’ten de bir rakam gelmedi. Hiçbir yerden bir rakam yok. Belirli olduğunda sizinle paylaşacağız” değerlendirmesinde bulundu.
İLK TOPLANTIDA NE OLMUŞTU?
İlk kez 4 işçinin birden yer aldığı ilk toplantının açılış konuşmasını yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Asgari ücretin ekonomimizi büyütecek, çalışanlarımızın gelirlerini enflasyona ezdirmeyecek, istihdamı koruyacak ve artıracak en makul noktada belirlenmesi için çalışacağız” demişti.
Daha sonra söz alan Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol da süreci dengeli bir rakam ve mutabakatla tamamlama arzusunda olduklarını söyledi.
Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ise “Çalışanların geçim şartları göz önünde bulundurulmalıdır” açıklamasında bulunmuştu.
Açılış konuşmalarının ardından komisyon üyelerine söz verildi. TÜRK-İŞ heyetindeki Adana’da hastanede işçi olarak çalışan Hatice Akgedik, Ankara’da kasiyerlik yapan Meliha Nur Şıkbudak, Çorum’da yaşayan enerji işçisi Saffet Canbaz ve Bolu’da karayolları işçisi olan Durmuş Öztürk geçim şartlarını anlatarak, yeni yılda geçinebilecek ücret taleplerini dile getirdi.
ASGARİ ÜCRETTE OLASI SENARYOLAR
Asgari ücrete gelecek zam oranlarına göre oluşacak net ve brüt rakamlar ise şu şekilde:
- Yüzde 35’lik zamda asgari ücret 15 bin 392 lira
- Yüzde 40’lık zamda 15 bin 962 lira
- Yüzde 45’lik zamda 16 bin 532 lira
- Yüzde 50’lik zamda 17 bin 103 lira
- Yüzde 55’lik zamda ise 17 bin 673 lira olacak.
MEVCUT ASGARİ ÜCRET NE KADAR?
Asgari ücret 1 Temmuz itibarıyla net 11 bin 402 liraya yükseltilmişti. Asgari ücret desteği ise 500 lira olmuştu.
DİSK-AR’ın asgari ücret araştırmasına göre 2013-2023 döneminde Türkiye’de asgari ücretin Avro bazında yıllık ortalama değişimi yüzde 1,6 oldu. Böylelikle Türkiye AB ülkeleri arasında yıllık ortalama değişim bakımından son sırada yer aldı.