Kamuoyunda vergi affı veya borç yapılandırması olarak bilinen, devletin kesinleşmiş alacaklar için yürürlüğe koyacağı düzenleme Meclis’in gündeminde.
Kesinleşmiş borçların yeniden yapılandırılması, kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan borçlar, inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler, matrah ve vergi artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi (stok, kasa – ortaklar cari hesap düzeltmeleri vb.) ve diğer düzenlemelerin yer aldığı Yeni Torba Yasa Teklifi geçtiğimiz hafta Cuma günü Meclis’e verildi.
Bu hafta Salı gününden itibaren Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye başlanılacak. Söz konusu teklifin Şubat ayının ilk haftasında yasalaşarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Ekonomim yazarı Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, bugünkü yazısında vergi affı ve yapılandırma hakkında bilgiler verdi. İşte torba yasa teklifinin önceki yapılandırma düzenlemelerinden farklılıkları ve düzenlemenin ayrıntıları:
Borç yapılandırmasında vade 48 ay’a çıkıyor
Borç yapılandırmasında bu kez vade sayısı uzun tutuldu. Tolu, bu farklılığı yazısında şöyle anlattı:
“Bugüne kadar çıkarılan yapılandırma yasalarında kesinleşmiş borçlar en fazla 36 ay yani 3 yıla kadar taksitlendirilebiliyordu. Taksitler ise 2 ayda bir 6, 9, 12 ve 18 eşit taksitte ödeniyordu. Yeni Torba Yasa Teklifi’nde, vade 4 yıla yani 48 ay’a çıkarılıyor. Borçlular, kesinleşmiş borçlarını bu düzenleme kapsamında 48 ay’a kadar taksitlendirebilecek ve 48 eşit taksitte ödeyebilecekler. Son derece önemli ve borçlular lehine bir değişiklik.
Belediyeler ve spor kulüplerinde ise durum biraz daha farklı, bunlar kesinleşmiş borçlarını 10 yıl 120 eşit taksit şeklinde yapılandırıp ödeyebilecekler. Önceki yapılandırma düzenlemesinde belediyeler borçlarını yine 120 eşit taksitte, spor kulüpleri ise iki ayda bir ödemeli 36 eşit taksitte yani toplamda 6 yılda ödeyebiliyorlardı. Vade süresini 10 yıla taksit sayısını ise 120 eşit taksite çıkaran bu düzenleme spor kulüplerimiz için son derece önemli ve yerinde.
Yine, matrah ve vergi artırımından kaynaklı ödemeler ise, peşin veya aylık dönemler halinde 12 eşit taksitte yapılabilecek. Önceki düzenlemede, yine 1 yılda 6 eşit taksitte ödenebiliyordu.”
Yapılandırma taksiti ödenmezse ne olur?
Yapılandırma başvurusu sonrasında taksitlerin düzenli yatırılması gerekiyor. Tolu, yazısında şu bilgileri paylaştı:
“Yapılandırma Kanunlarına göre ödenmesi gereken 1 ve 2. taksitin ödeme sürelerinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden bir takvim yılında 2 veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayı sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde, yapılandırmaları bozulmuyordu.
Yapılandırmada vadenin 48 ay’a uzaması ve 48 eşit taksite çıkması, bir takvim yılı içerisindeki taksit atlatma sayısını (ödememe) da, 2’den 3’e çıkardı.”
Yapılandırmada yıllık faiz oranı yüzde 9
Yapılandırmada en çok merak edilen şeylerden birisi de, yapılandırmaya uygulanacak faiz oranıyla ilgiliydi.
Teklifte yer alan düzenlemeye göre, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren Yİ-ÜFE oranı aylık 0,75 olarak dikkate alınacak, bu da yıllık yüzde 9 oluyor.
Af idari para cezalarını kapsıyor mu?
Önceki yapılandırma düzenlemelerinde bazı idari para cezaları devamlı olarak yapılandırma kapsamı dışında bırakılıyordu. Bunlar, düzenleyici ve denetleyici kurullar tarafından verilen idari para cezaları ile Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun (4207 sayılı Kanun) kaynaklı idari para cezaları.
Yeni Torba Yasa Teklifi ile, düzenleyici ve denetleyici kurullar tarafından verilen idari para cezaları ile Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun kaynaklı idari para cezaları ilk defa yapılandırma kapsamına alınıyor.
2 bin lira altındaki borçlar silinecek
Yeni Torba Yasa Teklifi’nde yer alan bir düzenlemeyle, vergi dairelerine olan ve vadesi 31 Aralık 2022 tarihinden önce olduğu halde 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle ödenmemiş olan ve tüm vergi daireleri itibariyle borç aslı ve cezası, gecikme zammı, gecikme faizi, idari para cezası toplamı 2 bin lira ve altında olan borçların silinmesi öngörülüyor.
Yani, bu düzenleme yasalaştığı takdirde, kişi bazında ülke genelinde vergi dairelerine olan ve toplam tutarı 2 bin lirayı geçmeyen borçlar silinecek. Yalnız burada, borçlu adına tahakkuk etmiş borçlar esas alınacak, borçlunun müteselsil sorumluluk veya ikincil sorumluluk kapsamında ödemesi gereken tutarlar dikkate alınmayacak, bunlar kapsam dışında tutulacak.
Borçların silinmesi için vergi dairelerine başvuru yapmaya gerek bulunmuyor, vergi daireleri bu borçları kendisi silecek, yasal takibe geçmeyecek.
