Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal’ı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile görevden alması beraberine tartışmaları da birlikte getirdi.
Bu kararın hukuki zemine oturup oturmadığı ciddi bir tartışma yaratıyor.Zira Merkez Bankası “Özerk” bir kuruluş ve kuruluşun yapısını düzenleyen özel bir kanun mevcut. MerkezBanksı Başkanları’nın nasıl görevden alınabileceği de bu özel kanun ile belirlenmiş durumda.
Buna göre Merkez Bankası Başkanları’nın görevden aşınabilmesi için Merkez Bankası Kanunu’nun 27. ve 28.Maddelerini incelemek gerekiyor.
İşte o maddeler:
Madde 27- Başkanlık (Guvernörlük) görevi, özel bir kanuna dayanmadıkça Banka dışında teşrii, resmi veya özel herhangi bir görev ile birleşemez. Bundan başka Başkan (Guvernör), ticaretle uğraşamayacağı gibi, bankalar ve şirketlerde de hissedar olamaz. Hayır dernekleri ile amacı hayır, sosyal ve eğitim işlerine yönelmiş vakıflardaki görevler ve kâr amacı gütmeyen kooperatif ortaklığı bu hüküm dışındadır.
Bakanlar ve müsteşarlar seviyesindeki bakanlıklar arası komite toplantılarında Başkanın (Guvernör) görev alması, birinci fıkra hükmüne aykırı sayılmaz.
Madde 28- Başkanın (Guvernör) geçici olarak yokluğunda kendisine, tayin edeceği Başkan (Guvernör) Yardımcısı vekâlet eder.
Başkan (Guvernör) ancak, 27 nci maddedeki yasakların gerçekleşmesi ve bu Kanunla kendisine verilen görevlerin devamlı surette ifasını imkânsız kılacak durumların ortaya çıkması hallerinde, atanmasındaki usule göre görevinden af olunabilir.
Başkanlığın (Guvernörlük) boşalmasında en yaşlı üyenin başkanlığı altında toplanacak Banka Meclisince Başkan (Guvernör) vekili olarak seçilecek bir Başkan (Guvernör) Yardımcısı, Başkanlık (Guvernörlük) görevini ifa eder ve yetkilerini kullanır.
ERDOĞAN NEYE DAYANARAK GÖREVDEN ALDI?
Görüleceği üzere Merkez Bankası Kanunu‘ndaki şartlar oluşmadığı için Erdoğan‘ın Merkez Bankası Başkanı‘nı bu kanuna uygun olarak görevden almış olma şanı yok.
Erdoğan‘ın bu “Azil” kararını,375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’de375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, “Cumhurbaşkanınca süreli atanan üst kademe kamu yöneticileri, ilgili kanunlarda öngörülen görevden alma gerekçeleri yanında kurumsal hedeflere ulaşılamaması nedeniyle de süreleri tamamlanmadan görevlerinden alınabilirler” ifadesine dayanarak verdiği düşünülüyor.
EKONOMİ ÇEVRELERİ KAYGILI
Ekonomi çevreleri ise Murat Çetinkaya’dan sonra,üst üste 2 Merkez Bankası Başkanı’nın bu şekilde görevden alınmasının Türkiye’nin Dünya finans çevrelerinde çok ciddi itibar kaybına yol açacağını belirterek endişelerini dile getiriyorlar.